Projecten en Installaties

Installaties

Als installatie beschouw ik de combinatie van een werk en zijn omgeving, waarbij het werk meestal uit diverse materialen bestaat en waarin de omgeving deel uitmaakt van de boodschap van het werk: het is het geheel dat telt. 

Ik noem hier iets een tekstinstallatie wanneer tekst, in welke vorm of materie ook, in de boodschap de belangrijkste component is. Als dichter houd ik me meestal met tekstinstallaties bezig. Voor officiële definities zoeke men Echte Boeken.

MUZEMAKERS V.O.F. is een samenwerkingsverband tussen Anneke Rot en Laurens van der Zee. Wij maken muziek, schrijven teksten, ontwikkelen ideeën en presenteren muzische en andere bijeenkomsten. Daarnaast geven wij Reconnective Healing.

Ede, november 2006. Op zaterdag 4 november 2006 heb ik als dichter/muzikant een “performance” gehouden op een expositie van Het Kunstgebeuren. Als voortzetters van de traditie die door Jan Repko is gevestigd, organiseren Wim Hoogenboom en Guus Vlaskamp met hun stichting “Het Kunstgebeuren” jaarlijks een voorjaars- en een najaarsexpositie in een weekend, met werk van een klein aantal kunstenaars. Op een locatie die aanvankelijk de wenkbrauwen doet fronsen: Gebouw de Bezem van Afvalcombinatie De Vallei, op een industrieterrein bij Ede*. Evengoed weet het publiek het te vinden.

Wageningen, september 2006. Op 16 september 2006 hield het verzorgingshuis Pieter Pauw in Wageningen (officieel “centrum voor verpleeghuiszorg” geheten) in de binnenstraat een themadag over Amsterdam. Dit soort dagen is er voor de ontspanning van bewoners, familie en andere bezoekers. Natuurlijk waren er een draaiorgel en een accordeoniste met Jordaanliederen. En een haringkar. Hier en daar stonden fietswrakken. Bij sommige groeide het onkruid er doorheen. Ook was er een rommelmarkt. En natuurlijk was er een straatmuzikant met een pet op de grond en een bordje erbij. Dat was ik. 

Amsterdam / Wageningen, 2006. Mijn boekje Dít gaan we doen! is de neerslag van de brainstorm die ik inwendig en met mijn uitgeverijpartner Mirjam Janse heb gehouden over waar je allemaal een boekje of iets anders over zou kunnen uitgeven. Zoals dat gaat, had ik in de loop der tijd op bierviltjes, giro-enveloppen, restjes papier en agendapagina’s talloze ideeën genoteerd om iets mee te doen in de Uitgeverij Nestor die Mirjam en ik tussen 2003 en 2010 hebben gerund. Voor 2006 planden we een tweeluik waarin we elk een eigen boekje zouden maken in een zelfde handgedrukt omslag van rood Canson, een mooie kartonsoort met een lichte wafelstructuur. Dít gaan we doen! werd een speels boekje waarin ik de ontstaansgeschiedenis – namelijk uit losse notities op allerlei blaadjes – heb nagebootst. Er zitten handgeschreven, gedrukte en geprinte pagina’s bij, knipsels, inlegvellen en een heuse giro-envelop met een bierviltje met een knipoog erin, waarover hieronder meer.

Schaalsmeerpolder, september 2005. De Schaalsmeerpolder ligt bij Oostknollendam (NH). Namen als uit een Bommelboek, maar ze bestaan echt. Ik weet het, want ook aan de edities van deze openlucht-kunstroute in 2003 en 2004 had ik al als dichter meegedaan. De werkgroep Veldwerk van de Stichting Tengel organiseert hem, onder de artistieke leiding van beeldend kunstenaar Joke Konijn. Tegen zo’n enthousiasteling zeg je geen nee als je de eer hebt weer te worden gevraagd. Deze keer was het thema Stroming.

Wageningen, juli 2005. Het jaarlijkse kunstrouteweekend “Kunst Kijken Monnickendam” speelde zich in 2005 op de Zuidervesting af. Langs het wandelpad dat op de resten van de oude muur is aangelegd staan Esdoorns en jonge Koningslinden. De kunstenaars die voor deze openlucht-expositie waren uitgenodigd, kregen de opdracht te werken met deze bomen, of met het gras en het water dat er naast liep.

Wageningen, mei 2005. Ter gelegenheid van de viering van 60 jaar bevrijding is van 3 tot 5 mei 2005 is in de openbare bibliotheek van Wageningen (de bblthk) een 24 uurs non-stop gedichtenmarathon gehouden. Ik was daarvan een der organisatoren. Op een pauze van dertig minuten na heb ik gedurende de hele periode de marathon begeleid en waar nodig gepresenteerd.

Monnickendam, voorjaar 2005. In vervolg op mijn stegenproject tijdens Kunst Kijken Monnickendam, 2 en 3 oktober 2004, had ik van 4 april tot en met 1 mei 2005 een solo-expositie in de openbare bibliotheek van Monnickendam, waarop alle anagramborden en een fotoreportage te zien waren. Zoals elders op deze site is te lezen bij de installatie “Stegen”, ging het om variaties op het bord “Geen fietsen plaatsen in de steeg” dat in de Gruttersteeg in deze stad hangt.

Wageningen, april 2005. In een 18e eeuws theekoepeltje, een monument aan het Wallenpad langs de
vestinggracht van Wageningen, heb ik op 16 en 17 april 2005 domicilie gehouden als
dichter. Dit, in het kader van de open atelier-route “Culturele Ronde”, die om het jaar in mijn woonplaats wordt gehouden. Als dichter leek mij mijn bureau met computer niet zo interessant, dus heb ik aan de Gemeente toestemming gevraagd om dit leegstaande monumentje te gebruiken. Enkele honderden mensen heb ik dat weekend ontvangen, sommigen schonk ik een toepasselijke kruidenbitter.

Amsterdam, eind 2004. Beeldend kunstenaar Mirjam Janse heeft in het laatste kwartaal van 2004 in galerie en kunstuitleen SBK in Amsterdam een tentoonstelling gehad van de beelden en objecten die zij over zintuigen had gemaakt. Aan de opbouw van de expositie heb ik meegewerkt. En bij de opening heb ik als fluitist alle beelden begroet. Ook heeft zij van deze beelden een boekje gemaakt onder de titel Licht in mijn oren. Daaraan heb ik bijgedragen met een gedicht. In 2006 heeft zij deze expositie geplaatst in het Haus der Niederlande in Münster (D). Voor die gelegenheid heeft zij een Duitse versie van dit boekje uitgebracht. Mijn gedicht Adem van ver is daarvoor vertaald door Michaela Kiklas (Wageningen), en als Atem von Weither opgenomen. Beide boekjes zijn onder de paraplu van Uitgeverij Nestor – die Mirjam en ik samen hadden tussen 2003 en 2010 – verschenen. Enkele exemplaren zijn nog voorradig.

Monnickendam, oktober 2004. De werkgroep Kunst Kijken Monnickendam organiseert al vanaf 1980 exposities. Aanvankelijk gebeurde dit in het cultureel centrum De Bolder, later werd de hele binnenstad van Monnickendam het expositieterrein. De werkgroep, overwegend bestaand uit beeldend kunstenaars, nodigt steeds naar eigen smaak en inzicht interessante kunstenaars uit, een weekend lang te exposeren. In 2003 kende de gemeente Waterland de Kunst en Cultuurprijs Waterland aan deze werkgroep toe. Voor de kunstroute in het weekend van 2 en 3 oktober 2004 stelde de werkgroep het thema Stegen vast, waarbij zowel de stegen zelf als de aangrenzende huizen en tuinen zouden worden ingeschakeld. En men zocht een dichter, voor het eerst. Zo kwam ik via een vriend, de beeldend kunstenaar Reinder van der Woude uit Amsterdam (koopt diens schilderijen!), op audiëntie bij de werkgroep.

Schaalsmeerpolder, september 2004. In de Schaalsmeerpolder bij Oostknollendam (bij Wormerveer NH) worden worden sinds 2001 onder de naam Veldwerk beeldende kunstroutes georganiseerd. Gedurende een aantal weken in het najaar is er dan kunst in de weilanden, de sloten, een boerderij en rond het enige woonhuis te zien. Artistieke leiding heeft beeldend kunstenaar Joke Konijn. Het is een initiatief van de Werkgroep Veldwerk van Stichting Tengel. Het gebied, drooggelegd in 1633, wordt beheerd door Natuurmonumenten. Tijdens de expositie organiseert Natuurmonumenten extra vaartochten, waarop soms dichters optreden. Elke keer stelt de werkgroep een thema vast. Voor de route van september 2004 was dat “Cyclus”. Ik kreeg de uitnodiging, als dichter dit thema te verbeelden.

Amsterdam, medio 2004. Het meisje met de gouden haren is een delicaat boekje in goud, geel en weefpapier. Aanleiding voor deze uitgave is de bronzen sculptuur van Mirjam Janse Gold in your mind, gold in your feet, die sinds eind april 2004 in het Westerpark te Amsterdam staat. Een meisje leunt achterover en steunt op haar handen en voeten. Waarheen is zij een poort, waarheen een brug? Laurens van der Zee is schrijver en denkt het te weten. Verder voeren in het boekje Echte Deskundigen het woord: een wethouder, een kunsthistoricus en een coach.

Schaalsmeerpolder, september 2003. In de Schaalsmeerpolder bij Oostknollendam (bij Wormerveer NH) worden sinds 2001 onder de naam Veldwerk beeldende kunstroutes georganiseerd. Gedurende een aatal weken in het najaar is er dan kunst in de weilanden, de sloten, een boerderij en rond het enige woonhuis te zien. Het is een initiatief van de Werkgroep Veldwerk van Stichting Tengel. Artistieke leiding heeft Joke Konijn. Het gebied, drooggelegd in 1633, wordt beheerd door Natuurmonumenten. Tijdens de expositie organiseert Natuurmonumenten extra vaartochten, waarop soms dichters optreden. Elke keer stelt de werkgroep een thema vast. Bij de route van september 2003 was dat “Afwezig – Aanwezig”. Voor deze expositie wilden de beeldend kunstenaars Mirjam Janse (Amsterdam) en Gerrit de Vries (Anna Paulowna) het beeld “De Vliegende Hollander” maken, en zij nodigden mij uit, als dichter mee te doen.

Wageningen, april 2003. In 2003 heb ik samen met Marianne Zwaanswijk een expositie van schilderijen van Araun Gordijn (Gouda) georganiseerd in galerie Het Koetshuis van museum De Casteelse Poort in Wageningen.

De expositie heette “Auto’s langs de Blue Highways van Amerika” en toonde in bijna foto-realistische stijl auto’s in een typisch Amerikaanse setting in de jaren ’40 tot ’70. Op de bovenverdieping plaatste Araun enkele technische attributen uit die tijd en enkele driedimensionale werken zoals uit hout gedraaide en gelijmde autowielen.

Wageningen, juni 1997. Buiten de zelfgestelde begingrens van 2003 liggend, maar te aardig om de wereld te onthouden – vind ik – hierbij mijn monoloog De Opblaaspop, die als toneelstukje is opgevoerd op een van de themafeesten in Wageningen waarbij ik al jaren betrokken ben. De titel van dit feest zegt al genoeg: Het Asofeest. De stem (voice over) was mijn partner Anneke Rot, ik speelde voor zwijgende, onverschillige man die aan de ontbijttafel achter z’n krant zat, en de opblaaspop was gewoon zichzelf.

Mijn website is in onderhoud, dus even geduld.
Heb je GEEN geduld en wil je NU lezen over al mijn andere installaties en projecten?
Bezoek dan mijn ‘oude website‘. 

Contact info@laurensvanderzee.nl