Uitgeverij Nestor

Laurens van der Zee Mirjam Janse Nestor

Hoe het zo gekomen is?

Met Mirjam Janse, Amsterdam

Vraag: Hoe worden wij Uitgeverij Nestor?
Antwoord I: Bedenk dat je wat te vertellen hebt en dat niemand anders dat voor je doet.
Antwoord II: Ga naar de Kamer van Koophandel en zeg dat je Uitgeverij Nestor bent. Schuif wat centen over de toonbank.
Hoe het zo gekomen is: Mijn vriendin-in-de-schone-kunsten Mirjam Janse en ik hebben in 2003 Uitgeverij Nestor opgericht om ons een presentatiemiddel voor onze kunst te scheppen. Voor Mirjam vooral beeldende kunst, voor mij vooral schrijfwerk.

(Uitgeverij Nestor is eind 2009 opgeheven) 

Nestor Presentatie in 2003
Heftige presentatie Uitgeverij Nestor Amsterdam 2003

Presentatie Nestor in 2003

De naam Nestor komt van een mooi bronzen beeld van een mannetje met drie benen door Mirjam, dat ze Nestor had genoemd. Nestor moest eens in een galerie in Amsterdam worden geëxposeerd tegelijk met een bronzen beeldje dat ze de Baadster had genoemd. Nestor kreeg een rode driebenige gebreide broek plus petje en heeft dat sindsdien behouden. Of ik daar een sprookje over wou schrijven om er bij te hangen. Dat werd leuk, de combinatie werd leuk, zonde dus om niets mee te doen. Boekje maken? Dan zelf! Vandaar.

Op 12 september 2003 hebben we Nestor gepresenteerd in Zaal 100 in Amsterdam. Op die avond presenteerden we tevens met onze vrienden van impro-explo-ensemble Rivelli twee CD’s waaraan we hebben meegewerkt.

Het wezen

Toe maar! Het wezen van Uitgeverij Nestor! Van dat wij zoeken naar de lagen van ons bestaan. De oude symbolen, archetypen van ons denken. Geen geringe kost! Vandaar onze ondertitel: Voor de mythe op ons dagelijks brood. Dat derde been van Nestor bijvoorbeeld is natuurlijk zijn aarding. Onze eerste uitgave Nestor, geen wonder, gaat over een baadster die een stukje water maar niet los kan krijgen. Althans, dat is het verhaal dat uit mijn pen vloeide. Nestor redt, natuurlijk! 

De Vliegende Hollander

En De Vliegende Hollander uit onze tweede productie is het eeuwige leven dat soms zichtbaar soms onzichtbaar steeds weer opduikt. Ik heb daar een lang gedicht over geschreven waarin verleden, kringloop en verlossing door elkaar vloeien. Het gelijknamige beeld door Mirjam Janse en Gerrit de Vries is te bewonderen in de gracht rond het Zaans Museum.

Het meisje met de gouden haren

Het derde boekje heet Het meisje met de gouden haren; zij verricht wonderen door zich kwetsbaar op te stellen. Haar vorig leven, haar Werdegang, heb ik in een sprookje beschreven. Het meisje, een brons van Mirjam Janse getiteld ‘Gold in your mind, gold in your feet’, staat levensgroot in het Westerpark in Amsterdam. 

Licht in mijn oren

Het vierde boekje heet Licht in mijn oren en gaat over waarnemen, voelen en geraakt worden met al je zintuigen tegelijk. Het verscheen bij de gelijknamige solo-expositie van Mirjam Janse, oktober 2004, in het hoofdgebouw van SBK Amsterdam, KNSM-eiland. Mijn gedicht in dit boekje gaat over de eeuwige levensadem. “je adem was een dode marinier”, zeg ik.

Meer over Nestor

Laurens van der Zee Mirjam Janse Nestor

Nestor - Geen wonder
Amsterdam/Wageningen voorjaar 2003

Van 2003 tot 2010 hebben beeldend kunstenaar Mirjam Janse en ik een uitgeverij gehad, Uitgeverij Nestor. We brachten mooie, handgemaakte boekjes uit in oplagen van 100 tot 250. We zijn er mee gestopt toen we niet meer aan samenwerkingsprojecten toe kwamen. De website (door Bert Spin) hebben we bewaard (Redactie: de webpagina is niet meer bereikbaar).

We zijn met de uitgeverij begonnen toen Mirjam eind 2002 in een galerie in De Pijp in Amsterdam twee bronzen beeldjes exposeerde en mij had gevraagd, daarbij een verhaal te schrijven. Die tekst is tussen de beelden geplaatst in een glazen kolom. Het ene beeld, een driebenig mannetje met een rode driepijpige broek, heette Nestor en het andere beeld, een vrouw met een blauw vlakje om haar middel, heette De Baadster. In het verhaal, aanvankelijk Wees er voor ons, Nestor geheten, bedacht ik een verbinding tussen beide figuren die de bezoekers en ons zelf erg aansprak. We zagen perspectief in het combineren van beeld en poëtische tekst en hebben er een uitgeverij voor opgericht onder de naam Uitgeverij Nestor – voor de mythe op ons dagelijks brood. Mirjam tekende het logo. Ons eerste boekje ging natuurlijk over deze Nestor. De titel werd Nestor – geen wonder. We hebben het gezet, gedrukt en ingenaaid bij de handdrukkerij van Niek Smaal in Wageningen, De Houtpers. Achterin het boekje plakten we een breibeschrijving van een driebenige broek door Eke Wijngaard, in hele kleine letters. Het boekje is uitverkocht. We hebben in 2003 de komst van al deze Nestors als volgt verwoord. 

Mirjam Janse (Amsterdam) en Laurens van der Zee (Wageningen) hebben begin 2003 Uitgeverij Nestor V.O.F. opgericht. Nestor staat voor wijsheid maar ook voor eigenwijsheid. Hij ziet, en houdt niet zijn mond. Soms menen wij iets te zien. Het dagelijks leven lijkt zo vlak als een deur maar daarachter zie je de symboliek, de archetypen, de boodschap van sprookjes en mythen: altijd weer doen ze hun invloed gelden. Dus maken wij er boeken over. Kleinschalige, ambachtelijke producten. Combinaties van beeldende kunst en literatuur. Mooi om te zien, te voelen, te lezen, te hebben, te geven…

Nestor — geen wonder, handgedrukt bij De Houtpers in Wageningen, brengt twee bronzen van Mirjam Janse met een verbindend verhaal door Laurens van der Zee. De driebenige Nestor, geaard als geen ander, redt een baadster die een stukje water maar niet los kan krijgen. Oplage 150, formaat 13×17 cm (bxh), met breibeschrijving door Eke Wijngaard. Prijs € 10,- excl. € 2,- verzendkosten.

En dan nu eindelijk mijn verhaal en de afbeeldingen van de mooie bronzen van Mirjam plus de breibeschrijving door Eke.

Wees er voor ons, Nestor

“We willen hem Niet Storen noemen”, zei de vader, “hij ligt zó rustig in zijn wiegje”.
De beambte keek in zijn boek en zei dat Niet Storen er niet in stond. Wel Niels en Neel en Nestor. En zo werd de geboorte van Nestor verkondigd, want dat leek er nog het meest op als je’t snel zei. Nu was haast niet bepaald van toepassing op deze spruit. Alles ging op z’n gemakje, maar wel steeds de goede kant op. De kleine Nestor groeide al met al voorspoedig. Daarbij legde hij een merkwaardige rust aan de dag. Gehuild werd er zelden, en zodra het gesproken woord was uitgevonden was ’t ermee gedaan. Op school was ie een uitblinker, met gym helemaal, want hij kon wijdbeens over een evenwichtsbalk lopen.
“Geen wonder”, zeiden de kinderen, “met drie benen!”
Dat was thuis eigenlijk nooit zo opgevallen.

Moeder begon onmiddellijk aan een gebreide driepijpige broek. En een petje voor het peinzen. Vader paste Nestor’s fiets aan, hij zaagde de stang er vantussen met het gevolg dat de fiets inknakte. Zo ook het humeur van de zager. Een glimlach verscheen op Nestor’s lippen. Ergens vond hij het een raar idee dat ook zijn ouders chakra’s hadden maar als dat dan toch zo moest zijn dan kon ie niet anders dan inschatten dat het met de verlichting nog niet zo best gesteld was. Is nu echt voor deze mensen het gras minder groen en zijn er minder sterren aan de hemel? En vooral, zien ze dan helemaal niets groeien om zich heen? Voor Nestor was het leven vol licht en beweging. Hij zag vlammen rond mensen schieten, kleuren en energie. Bang was ie nooit, want met een anker tussen je benen bèn je niet bang. Je bènt alleen maar zonder meer. Dat is alles. Zoveel, dat je overhoudt.

Op een dag kwam die reserve goed van pas. Er was namelijk iets vreemds gebeurd. En ook al was het elders, toch wist hij er van. Hij had namelijk ergens in zijn broek een signaal ontvangen. Wat was het geval? Het was een warme dag dus de mensen gingen zwemmen. Onder hen een baadster, de vrouw van dit verhaal. Rustig baadde zij voort in een stille hoek, tot een groep jonge mannen met een bal in haar buurt kwam. “Zeven mooie jongens met smalle heupen en rood haar”, aldus een getuige.

Bij één mooie jongen met smalle heupen en rood haar kun je denken “mooi”.
Bij twee mooie jongens met smalle heupen en rood haar is “hmm” te denken.
Bij drie denk je wellicht “ai!” en bij vier misschien wel “help!”.
En bij zeven denk je dingen waarvan je niet wist dat je ze denken kon…
Maar onze baadster dacht Helemaal Niets.

Dat pikte de Kosmos niet. Hij hield zijn adem in en in het aldus ontstane vacuum bleef er precies ter hoogte van het tweede chakra een stuk water rond het lichaam van de baadster zitten. Met golfjes en al. En waar zij het water was uitgegaan zat een gat. Volgens kenners paste het precies als je de juffrouw er tussenuit dacht. Een puzzelaar meende te zien hoe de golfjes pasten. Zo waren er wel meer die dingen dachten, maar niemand die iets wist. Ondertussen stond de baadster te huilen achter de openslaande deuren want dat was de enige plek waar ze haar huis nog binnenkon. De politie kwam langs, de dokter kwam langs, en ook – heel slim – een kernfysicatheoreticus. Die liet een apparaat komen met veel stroom. Dat leek de anderen geen goed idee. “Nestor moet komen!”, zei tenslotte iemand. Maar die was al onderweg. Petje op, natuurlijk…

Laurens van der Zee, oktober 2002

Contact info@laurensvanderzee.nl